دهها هزار تن از جمعیت 77 میلیونی ایران، تنها طی چند سال اخیر، در جستجوی کار و حقوق بهتر عمدتن به اروپا و امریکای شمالی مهاجرت کرده اند.یک متخصص نرم افزار می گوید: "از 45 تا همکلاسی هایم در دانشگاه فقط 5 تن در ایران با قی مانده اند."
آراز علی پور در آپارتمانی در مرکز تهران زندگی می کند. او با انگشتان یک دستش می تواند تعداد دوستانش را که پس از فارغ التحصیل شدن در ایران مانده اند، بشمارد. "90 درصد آنان به خارج مهاجرت کرده اند." او متخصص نرم افزار است ، در رابطه با بسیاری از دانشجویان علوم تجربی و مهندسی مطرح می کند که "از 45 تا همکلاسی هایم در دانشگاه فقط 5 تن در ایران با قی مانده اند."
دهها هزار تن از جمعیت 77 میلیونی ایران، تنها طی چند سال اخیر، در جستجوی کار و حقوق بهتر عمدتن به اروپا و امریکای شمالی مهاجرت کرده اند. بر اساس آمار " بنیاد خبرگان ملی " که یک موسسه دولتی است و جهت حمایت از نابغه ها و دانشجویان عالی رتبه تشکیل گردیده، تنها طی دو سال گذشته 40 درصد از دانشجویان رده بالا با مدرک حداقل لیسانس در علوم تجربی و مهندسی جهت ادامه تحصیل به خارج رفته اند. بهرام یوسفی، 26 ساله و مترجم که دانشجویان را در انجام تقاضانامه هایشان کمک می کند، اظهار می دارد که اکثر آنان به کانادا، استرالیا، آلمان و سوئد می روند.
9 ماه پس از سرکار آمدن حسن روحانی ، او در جهت پاسخگوئی به یکی از قول های انتخاباتی اش یعنی جلوگیری از فرار مفزها که یکی از عوامل تشدید کننده ی وخامت اقتصادی است ، تحت فشار قرار گرفته است. بر مبنای آمار بانک جهانی از سال 2009 تا 2013 میلادی 300 هزار ایرانی به خارج از کشور مهاجرت کرده اند. تعداد دانشجویان ایرانی در امریکا در سال تحصیلی 2012-2013، 25 درصد افزایش یافت و به بیش از 8700 تن رسید که خیلی از آنان طبق گزارش "موسسه تحصیلات بین المللی" به ایران برنخواهند گشت. بر اساس آمار" بنیاد ملی علوم" 89 درصد دانشجویان ایرانی رشته دکترا پس از پایان تحصیلاتشان همچون دانشجویان چینی در ایالات متحده باقی می مانند و این در بین ملیت های دیگر بالاترین رقم است.
علیرغم قول های روحانی، بیکاری در بین ایرانیان 15 تا 29 ساله، در حدود 26 در صد یعنی دو برابر معدل ملی است. گرچه آمار رسمی در دست نیست، اما فارغ التحصیلانی که اخیرن به کار مشغول شده اند می گویند حقوقشان از 500 دلار در ماه کمتر است. محمد، فوق لیسانس مخابرات از ایرلند که از گفتن نام فامیلش امتناع کرد، می گوید " مهم نیست که چقدر خوب باشی، هرگز 3000 دلار در ماه درآمد که شروع یک حقوق برای ایرانیان در کانادا و امریکا است ، نخواهی داشت."
حتی دانشجویانی که در ایران مانده اند، معتقدند که فرصت های مناسب در خارج از کشور است. مهرداد معلم فیزیک است و 31 سال دارد. او پس از دریافت مدرکش در سال 2006 تصمیم گرفت که در ایران بماند. تقریبا تمام 300 محصلی که با او دبیرستان را تمام کرده اند، در خارج هستند و"یا در دانشگاه های خوب هستند و یا دارای شغل خوبی هستند."
رضا منصوری ، استاد دانشگاه صنعتی شریف در تهران و قائم مقام سابق وزیر علوم، می گوید که تنها درآمد نیست که باعث مهاجرت می شود. " دانشجویان می خواهند رشد و ترقی کنند. این جامعه به آنان چنین امکانی را نمی دهد. عدم سرمایه گذاری در علوم و تکنولوژی ، و تأکید بر ایدئولوژی مذهبی در تحصیلات عالی منجر به خروج مغزهای خلاق از کشور می شود. او می گوید که دولت کمتر از 2.5 درصد از درآمد ناخالص ملی را صرف تحقیقات درزمینه ی علوم و تکنولوژی می کند. استاد دانشگاه تقریبا یک ساعت از روز خود را صرف نوشتن توصیه نامه برای دانشجویانی می کند که برای پذیرش در دانشگاه های خارجی اقدام می کنند. منصوری می گوید:" هر سال ما در رشته فیزیک 50 دانشجو می پذیریم ، من خود شمرده ام که از این تعداد فقط 2 نفر در کشور می مانند."